Próbnik lub wzornik waloru, który tu opisujemy, pomaga artyście szybko i sprawnie ustalić w jakim miejscu jego praca znajduje się na skali jasne-ciemne. Warto ustawić go w pobliżu szkicu, aby móc szybko określić czy wymaga on przyciemnienia, czy rozjaśnienia. To bardzo przydatne narzędzie, które zaleca się przy wykonywaniu dowolnej pracy plastycznej – dzięki temu można uniknąć błędów związanych z nieodpowiednią jasnością rysunku.

Stworzenie wzornika jest niezwykle proste, bo wymaga tylko kartki i ołówka. Należy wyciąć mały fragment papieru, na przykład o wymiarach 4×20 cm, a następnie podzielić jego szerokość na kilka równych części. Ilość przegródek jest w tym wypadku dowolna. Następnie każde pole stopniowo zaciemniamy – od najjaśniejszego, do najciemniejszego. Kwadraty powinny być zapełnionie jednolicie – do uzyskania tego efektu kreski wykonywane ołówkiem muszą być postawione jak najbliżej siebie oraz poprowadzone w tym samym kierunku.

Tak jak na fotografii, wzornik posiada skalę waloru od 1 (biel) aż do 10 (mocny docisk). Pola pomiędzy nimi stopniowo zwiększają walor do uzyskania najciemniejszego odcienia.

Istnieją liczne sposoby na wykonanie wzornika. Możemy użyć pojedynczego ołówka, najlepiej HB lub 2B, albo zdecydować się na konkretną gamę, stosując wachlarz twardości – na przykład od H do 4B. Nie ma również przeszkód, aby wykorzystać dowolne medium do stworzenia takiego próbnika – zarówno np. węgiel, tusz czy farba będą dobrą alternatywą dla tradycyjnego ołówka.